Można śmiało stwierdzić, że dnia 15 kwietnia 2014 r. zapadło jedno z najważniejszych dla praktyki zamówień publicznych rozstrzygnięć ostatnich lat.

Wyrokiem w sprawie o sygn. akt SK 12/13 Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności art. 34 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j.t. Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 z późn. zm.) z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3, art. 77 ust. 2 i art. 78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.  Przepis ten w brzmieniu obowiązującym od dnia 22 grudnia 2009 r. przewidywał, że od skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej dotyczącej czynności w postępowaniu o udzieleniu zamówienia publicznego podjętych po otwarciu ofert, pobiera się opłatę stosunkową w wysokości 5% wartości przedmiotu zamówienia w postępowaniu, którego skarga dotyczy, jednak nie więcej niż 5.000.000 złotych. Dla porównania, we wcześniejszym stanie prawnym opłata ta była stała i wynosiła 3.000 złotych. Opłata stosunkowa z tak astronomiczną górną granicą (odpowiadającą pięćdziesięciokrotności górnej granicy opłaty stosunkowej w sprawach cywilnych o prawa majątkowe – art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych), skutecznie ograniczała stronom możliwość zaskarżania orzeczeń KIO do sądów okręgowych, zwłaszcza w sprawach zamówień na roboty budowlane, których wartość częstokroć liczona jest w dziesiątkach czy setkach milionów złotych. Trybunał Konstytucyjny doszedł do przekonania, że przepis art. 34 ust. 2 ustawy narusza prawo dostępu do sądu, realizowane przed sądem okręgowym prawo do zaskarżania orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji, a nadto ustanawia nieproporcjonalne warunki wniesienia środka odwoławczego do sądu.

Co ciekawe, nie dalej jak dnia 14 stycznia 2014 r. Trybunał Konstytucyjny, rozpoznając w odmiennym składzie połączone skargi konstytucyjne innych podmiotów w sprawie o sygn. akt SK 25/11, orzekł, że art. 34 ust. 2 w/w ustawy, w zakresie, w jakim określa opłatę stosunkową od skargi, jest zgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3, art. 77 ust. 2 i art. 78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Oby urealnienie sądowej kontroli instancyjnej nad działalnością Krajowej Izby Odwoławczej wywarło pozytywny wpływ na rozwój orzecznictwa w sprawach z zakresu zamówień publicznych.